Τον όρο μυϊκή ενδυνάμωση τον ακούμε συχνά σε σχέση με αθλητές ή ενήλικες οι οποίοι θέλουν να βελτιώσουν την φυσική τους κατάσταση.
Τι συμβαίνει όμως όσον αφορά στα παιδιά και ιδιαίτερα στα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση? Εδώ αξίζει να ξεκαθαρισθεί το εξής:
Για πολλά χρόνια επικρατούσε η άποψη πως η ενδυνάμωση αυξάνει την σπαστικότητα στα παιδιά με ΕΠ. Σήμερα πλέον, ύστερα από χρόνια ερευνών, αυτός ο μύθος έχει καταρριφθεί. Πλήθος ερευνών δείχνουν πως η ενδυνάμωση ΔΕΝ αυξάνει την σπαστικότητα.
Το 2006, το παιδιατρικό τμήμα του APTA (Αμερικάνικος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών) εξέδωσε μια σειρά από guidelines για τους παιδιατρικούς φυσικοθεραπευτές, τα οποία περιείχαν μεταξύ άλλων, εκτενή θεραπευτικά πρωτόκολλα με βάση προγράμματα ενδυνάμωσης όσον αφορά στην Εγκεφαλική Παράλυση. Στα πρωτόκολλα αυτά, προτείνονται ασκήσεις με αντίσταση, προοδευτική ή μη, με βάρη, λάστιχα ή με το βάρος του σώματος του παιδιού.
Όπως βλέπουμε λοιπόν η ενδυνάμωση, επισήμως, είναι μέρος της παιδιατρικής φυσικοθεραπείας τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία.
Όπως έχει δειχθεί από έρευνες, υπάρχουν διάφορα οφέλη από την ενδυνάμωση στην Εγκεφαλική Παράλυση. Η αύξηση της δύναμης είναι μόνο ένα από αυτά. Ένα από τα κοινά προβλήματα στην ΕΠ είναι η μυϊκή αδυναμία και αυτό καθιστά την αύξηση της δύναμης έναν σημαντικό στόχο για τον φυσικοθεραπευτή. Σημαντικό επίσης είναι να μην εστιάζει ο φ/θ την ενδυνάμωση μόνο σε μεγάλες μυϊκές ομάδες αλλά και σε μικρότερες εφόσον παρατηρηθεί έντονη αδυναμία. Με αυτό τον τρόπο θα πάρει το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα. Αυτό όμως προϋποθέτει μια πολύ καλή και λεπτομερή αξιολόγηση του παιδιού.
Άλλα οφέλη που προκύπτουν από την ενδυνάμωση είναι: η βελτίωση του μήκους βηματισμού, δηλαδή το να είναι σε θέση το παιδί να κάνει μεγαλύτερα βήματα κατά την βάδιση του, καθώς επίσης η βελτίωση στην ισορροπία και στην αντοχή κατά τις δραστηριότητες.
Σε παιδιά στα οποία η μυϊκή αδυναμία είναι το κυρίαρχο πρόβλημα, η ενδυνάμωση μπορεί να προσφέρει βελτίωση στην ικανότητα βάδισης και καλύτερη ευθυγράμμιση. Εάν η μυϊκή ατροφία είναι έντονη τότε συνίστανται προγράμματα διάρκειας περίπου 12 εβδομάδων.
Παρόλο που η ενδυνάμωση μπορεί να προσφέρει πολλά, αυτό δεν γίνεται απλά και μόνο βάζοντας το παιδί να κάνει επαναλήψεις μιας άσκησης ή στέλνοντάς το στο γυμναστήριο. Το πιθανότερο με αυτή την τακτική θα ήταν να μην υπάρξει κανένα αποτέλεσμα εκτός από το οτι το παιδί θα κουραστεί σωματικά και πνευματικά.
Αυτό συμβαίνει διότι όλα τα προγράμματα ενδυνάμωσης πρέπει να είναι ενσωματωμένα ή τουλάχιστον να περιλαμβάνουν λειτουργικές δραστηριότητες και θεραπευτική παρέμβαση. Με αυτό τον τρόπο θα συμβάλλουν στην κατάκτηση ή βελτίωση μιας δεξιότητας.
Κάτι εξίσου σημαντικό είναι το κίνητρο, το οποίο θέλουμε να υπάρχει κατά τη διάρκεια της φυσικοθεραπευτικής συνεδρίας παιχνίδι ώστε να θέλει το ίδιο το παιδί να κινητοποιείται.
Εν κατακλείδι, η ενδυνάμωση είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στην σύγχρονη παιδιατρική φυσικοθεραπεία. Μπορεί να προσφέρει βελτίωση σε πολλούς τομείς της κίνησης με την προϋπόθεση όμως της λεπτομερούς αξιολόγησης και της εξατομικευμένης και εστιασμένης άσκησης από τον φυσικοθεραπευτή του.
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό, με διαφορετικές ανάγκες και αυτό είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν για μια ολοκληρωμένη και αποδοτική θεραπεία.
Ιδανικά θα θέλαμε η άσκηση να γίνει μέρος καθημερινών δραστηριοτήτων στο οικείο περιβάλλον.
